کلیات میکروسکوپ نوری

در این دسته از میکروسکوپ ها منبع نور ، نور مرئی و یا پرتو های ماوراء بنفش می باشد .

‎انواع میکروسکوپ نوری :

1. میکروسکوپ نوری یا زمینه روشن ( Bright field microscope )
2. میکروسکوپ زمینه تاریک ( Dark field microscope )
3. میکروسکوپ فلورسانس (Flurescence microscope )
4. میکروسکوپ فاز کنتراست ( Phase contrast microscope )

میکروسکوپ نوری یا زمینه روشن :

متداول ترین میکروسکوپ در آزمایشگاه میکروسکوپ نوری می باشد .

میکروسکوپ نوری به 2 شکل ساده و مرکب وجود دارد که نوع ساده دارای یک عدسی و نوع مرکب دارای چندین عدسی است . امروزه از میکروسکوپ های مرکب بیشتر استفاده می شود که دارای عدسی چشمی و شیئی می باشد . میکروسکوپ مرکب ممکن است یک عدسی چشمی یا دو عدسی چشمی داشته باشد .

اجزاء میکروسکوپ نوری :

صفحه نگه دارنده لام یا stage

صفحه نگهدارنده ، محل قرارگیری لام های میکروسکوپی است . در مرکز آن منفذی وجود دارد که اجازه عبور پرتوها ، از منبع نور به سمت عدسی ها را می دهد . این صفحه در زیر عدسی شیئی قرار گرفته است .

منبع نور

منبع نور معمولا یک لامپ الکتریکی است که در قسمت پایه میکروسکوپ قرار دارد .

سیستم عدسی ها

تمام میکروسکوپ های نوری دارای 3 عدسی هستند :

1. عدسی چشمی ( ocular )
2. عدسی شیئی ( objective )
3. کندانسور ( condenser )

1- عدسی های چشمی ( ocular ) : سیستم چشیم دارای عدسی هایی می باشد که معمولا در بالاترین قسمت میکروسکوپ قرار پرفته و بزرگنمایی معادل 100 دارد . میکروسکوپ هایی که حاوی دو لنز چشمی می باشند ، میکروسکوپ دوچشمی یا binocular نمایده می شوند .

2- عدسی شیئی ( objective ) : تعداد عدسی های شیئی 3 عدد و یا بیشتر می باشد که در وسط میکروسکوپ و بر روی صفحه ای ( nosepiece ) که قابل چرخاندن است ، قرار گرفته است و دارای بزرگنمایی 100x , 40x , 10x , 4x می باشد ، این عدسی ها به نام های زیر معرف هستند :

Oil immersion = 100X

High – dry = 40X

Low power = 10X

Very low power = 4X

3- سیستم لنزهای کندانسور : لنز های کندانسور زیر نظر stage قرار گرفته است و کار آن جمع آوری و همسو کردن نور از لامپ به روی اسلاد می باشد . محل کندانسور قابل تغییر می باشد با باز و بسته نمودن دیافراگمی که بر روی کندانسور قرار گرفته می توان میزان نوری که به اسلاید وارد می شود را تنظیم نمود .

پیچهای تنظیم (focusing knobs ) :

پیچ های تنظیم در کنار میکروسکوپ قرار گرفته است . این پیچ ها شامل 2 پیچ coarse adjustment و fine adjustment می باشد که عدسی های شیئی را با عدسی های چشمی هم کانون می کند و در نهایت سبب تنظیم تصویر می شود . در برخی از میکروسکوپ ها پیچ تنظیم fine و coarse در یک جا تعبیه شده است .

تنظیم کننده عدسی های چشمی ( ocular adjustment )

در میکروسکوپ دو چشمی بایستی بتوان فاصله دو چشم را تنظیم نمود که در اغلب میکوسکوپ ها با دور و نزدیک کردن عدسی های چشمی این کار انجام می شود . برای این کار باید فاصله دو عدسی را در حداکثر فاصله قرار داد به طوری که وقتی با دو چشم در میکروسکوپ نگاه می کنید یک تصویر دیده شود . برای همین منظور می بایست یکی از عدسی ها را تا زمانی که دو تصویر بر هم منطبق شود به طرف راست حرکت دهید .

Frame work یا پایه میکروسکوپ :

کلیه میکروسکوپ ها دارای یک ساختمان نگهدارنده می باشد که این ساختمان شمال بازو و یک پایه است و سایر قسمت ها به طریقی به این ناحیه متصل می شوند .